Χρειάζεται συντονισμός των λαών του Νότου, μόνο ενωμένοι μπορούμε

Συνέντευξη με την Καταρίνα Μάρτινς, βουλευτίνα και συντονίστρια της πολιτικής επιτροπής του Μπλόκο της Αριστεράς, στην «Εποχή και τον Δημήτρη Γκιβίση
Λίγες ημέρες μετά την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου που απέρριψε ως αντισυνταγματικά τέσσερα μέτρα του προϋπολογισμού του 2013, η τρόικα, μέσω των εκπροσώπων της που από τη Δευτέρα βρίσκονται στην Πορτογαλία,



 πιέζει για πολιτική συναίνεση προκειμένου να περάσει ανώδυνα το δεύτερο μνημόνιο. Ωστόσο, ούτε η επιμήκυνση στην αποπληρωμή του χρέους, ούτε η αναζήτηση οικουμενικών λύσεων μπορούν να ξεγελάσουν τους Πορτογάλους, που το προηγούμενο Σάββατο πλημμύρισαν για μια ακόμα φορά τους δρόμους της Λισαβόνας. Για τις εξελίξεις των ημερών μιλήσαμε με την συντρόφισσα Καταρίνα Μάρτινς, βουλευτίνα και συντονίστρια της πολιτικής επιτροπής του Μπλόκο της Αριστεράς.

*******

Η ύφεση και η λιτότητα στην Πορτογαλία βαθαίνουν. Περίγραψέ μας την κοινωνική πραγματικότητα.
Η κοινωνική κατάσταση στην Πορτογαλία επιδεινώνεται πολύ γρήγορα. Οι άνεργοι έχουν φτάσει στο 1.000.000 και  συνεχώς αυξάνονται οι οικογένειες που δεν έχουν στα σπίτια τους νερό και ηλεκτρικό, ενώ ο αριθμός των άστεγων μεγαλώνει καθημερινά. Παράλληλα, τα σχολεία αναφέρουν ότι όλο και περισσότερο παιδιά δεν έχουν τίποτα να φάνε από το σπίτι τους και εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από τα σχολικά γεύματα. Επίσης σε πολλά νοσοκομεία δεν έχουν φάρμακα και αναγκάζονται να ακυρώσουν ή να καθυστερήσουν θεραπείες του καρκίνου, ενώ τα πανεπιστήμια σταμάτησαν τα εργαστηριακά μαθήματά τους λόγω έλλειψης υλικών.

H τρόικα βρίσκεται από την Δευτέρα στην Πορτογαλία. Πώς αντιμετωπίζει το Μπλόκο αυτήν την επίσκεψη;
Αυτή η επίσκεψη είναι μια κίνηση εκφοβισμού. Η τρόικα απαιτεί τεράστιες περικοπές στην εκπαίδευση, την υγεία και την πρόνοια. Καθώς οι κινητοποιήσεις ενάντια στη λιτότητα αυξάνονται, η κυβέρνηση δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να περάσει αυτές τις περικοπές, και για αυτό απειλεί την κοινωνία που αντιστέκεται. Η κυβέρνηση και η τρόικα προσπαθούν να πείσουν ότι εάν δεν γίνουν οι περικοπές, η Πορτογαλία δεν θα πάρει την επόμενη δόση και δεν θα μπορεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. Επίσης βάλλουν κατά του συντάγματός μας, λέγοντας ότι η απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου προκαλεί πρόβλημα στα δημόσια οικονομικά. Ωστόσο, οι περικοπές στο δημόσιο τομέα καθορίστηκαν μήνες πριν και δεν έχουν καμία σχέση με την απόφαση του δικαστηρίου. Θέλουν να δρομολογήσουν περικοπές, τουλάχιστον, τρεις φορές της αξίας των συνταγματικών υποχρεώσεων.

Ο Πάσος Κοέλιο φαίνεται ότι ανοίγει και το θέμα των απολύσεων στο δημόσιο τομέα. Ποιες είναι οι πρώτες αντιδράσεις;
Τα συνδικάτα αρνούνται να συζητήσουν τις περικοπές των εργαζομένων και όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν αποκλείσει οποιαδήποτε συμφωνία για αυτό το θέμα. Αλλά και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι πολίτες είναι ενάντια στις απολύσεις στο δημόσιο. Και αυτό φάνηκε και στις 2 Μαρτίου, όταν δημόσιοι υπάλληλοι, άνεργοι, συνταξιούχοι, επισφαλώς εργαζόμενοι και εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, διαδήλωσαν μαζί στο κάλεσμα της πρωτοβουλίας «Que se lixe a troika» (Γαμήστε την τρόικα), στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έγιναν από την επανάσταση του 1974.

Τι θα σημάνει για την Πορτογαλία η παράταση των επτά χρόνων στην αποπληρωμή του χρέους που προτείνει η τρόικα;
Η επταετής παράταση συμφωνήθηκε μαζί με ένα νέο πακέτο λιτότητας. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα οδηγήσει στην ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά θα επιβάλει ακόμα περισσότερη φτώχεια. Όλες οι διεθνείς και εθνικές μελέτες, από δεξιούς και αριστερούς οικονομολόγους, υποδεικνύουν ότι η λιτότητα οδηγεί στην ύφεση. Αλλά η πορτογαλική κυβέρνηση επιλέγει να αγνοήσει όλα αυτά και παραμένει εξ ολοκλήρου δεσμευμένη στις πολιτικές λιτότητας. Έχουμε μια κυβέρνηση που ενεργεί ως αντιπρόσωπος της τρόικας στην Πορτογαλία και όχι της πορτογαλικής κοινωνίας.

Έχεις πει ότι η μοναδική λύση για το πορτογαλικό χρέος είναι η αναδιαπραγμάτευση του. Θεωρείς ότι υπάρχουν σήμερα οι προϋποθέσεις για να γίνει αυτή η διαπραγμάτευση, και με ποιους όρους μπορεί να γίνει;
Η επαναδιαπραγμάτευση είναι αναπόφευκτη. Το δημόσιο χρέος μας είναι τώρα πάνω από 125% του ΑΕΠ και αυξάνεται ταχύτατα. Είναι αδύνατο να πληρωθεί, κάτι που η κυβέρνηση και η τρόικα το γνώριζαν όταν αποφάσισαν να επεκτείνουν την εξόφληση. Χρειαζόμαστε όχι μόνο παράταση, αλλά και μείωση του τόκου και του χρέους. Και χρειαζόμαστε μια επαναδιαπραγμάτευση που να γίνει από μια αριστερή κυβέρνηση που δεν θα δεχτεί περισσότερα μέτρα λιτότητας ως αντίβαρο. Μόνο προωθώντας την ανάπτυξη και αυξάνοντας το εισόδημα των εργαζομένων θα μπορέσουμε να σταματήσουμε την ύφεση. Και οι πολίτες αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο αυτήν την ανάγκη για αλλαγή, όπως έδειξαν οι μαζικές κινητοποιήσεις. Μόνο μια αριστερή κυβέρνηση, με ισχυρή πλειοψηφία στην κοινωνία, αποφασισμένη να επιβάλει την παύση πληρωμής του χρέους, μπορεί να αναγκάσει τους πιστωτές σε επαναδιαπραγμάτευση.

Το Μπλόκο από τον Ιανουάριο έχει ζητήσει την παραίτηση της κυβέρνησης και τη διεξαγωγή εκλογών. Τι δυναμική έχει αποκτήσει αυτή η πρότασή σας στην πορτογαλική κοινωνία;
Η πορτογαλική κυβέρνηση έχει αποτύχει σε όλες τις υποσχέσεις της και σε όλες τις οικονομικές προβλέψεις της. Συνεχώς γίνονται μαζικές κινητοποιήσεις και τα μέλη της κυβέρνησης δεν μπορούν να κάνουν καμία δημόσια εμφάνιση χωρίς διαμαρτυρίες του κόσμου. Μια από τις πιο δημοφιλείς διαμαρτυρίες είναι να τραγουδάμε την «Grandola» -το τραγούδι σύμβολο της επανάστασης των γαριφάλων- έξω από τα υπουργεία. Εν τω μεταξύ, αυξάνονται οι διαφωνίες ανάμεσα στους κυβερνητικούς εταίρους και πολλά στελέχη τους ασκούν ανοιχτά έντονη κριτική στην κυβέρνηση. Εάν πριν από ένα χρόνο πολλοί Πορτογάλοι προτιμούσαν την κυβερνητική σταθερότητα και αρνούνταν τις εκλογές, τώρα, καθώς η κοινωνική και οικονομική κρίση βαθαίνει, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η πλειοψηφία καταδικάζει τις πολιτικές λιτότητας και θέλει μια αλλαγή. Η κοινωνία απαιτεί όλο και πιο έντονα να ακουστεί η φωνή της.

Πριν λίγες ημέρες ο Μάριο Σοάρες ζήτησε τη συνεργασία των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς, προκειμένου να πέσει η κυβέρνηση. Θεωρείς ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μια τέτοια συνεργασία;
Εμείς δεσμευόμαστε για μια αριστερή κυβέρνηση και έχουμε πολύ καθορισμένους όρους για αυτήν την κυβέρνηση: την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, το δημόσιο χρηματοπιστωτικό έλεγχο, την ανάκτηση των μισθών και των συντάξεων, και ένα νέο φορολογικό σύστημα που θα φορολογεί το κεφάλαιο και όχι μόνο τους μισθούς. Επίσης πιστεύουμε ότι καμία αριστερή κυβέρνηση δεν είναι δυνατή στο πλαίσιο των περιορισμών του μνημονίου, επειδή επιβάλλει τη φιλελευθεροποίηση όλων των αγορών, τις ιδιωτικοποιήσεις των στρατηγικών τομέων και του φυσικού πλούτου, τις χαμηλές αμοιβές και τις περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Είμαστε ανοικτοί σε συνεργασία με όλους όσους είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν σε αυτά τα θέματα. Οι σοσιαλιστές, παρόλο που επικρίνουν την κυβέρνηση, ακόμα υπερασπίζονται το μνημόνιο της τρόικας.

O ΣΥΡΙΖΑ έχει αναφερθεί στην ανάγκη συντονισμού των λαών του ευρωπαϊκού Νότου, απέναντι στην κυριαρχία που προσπαθεί να επιβάλει η Μέρκελ.
Σήμερα είμαστε μάρτυρες μιας σκληρής επίθεσης στα εργασιακά δικαιώματα και μιας αναδιανομής του εισοδήματος από την εργατική τάξη στους καπιταλιστές, που οργανώνεται από τις οικονομικές ελίτ και επιβάλλεται με βία στους λαούς της νότιας Ευρώπης. Η έλλειψη αλληλεγγύης χειροτερεύει την κατάσταση, δεν μπορεί οι Πορτογάλοι να λένε «εμείς δεν είμαστε Έλληνες», και οι Ισπανοί «εμείς δεν είμαστε Πορτογάλοι». Αυτή η προσέγγιση αποδυναμώνει όλους τους εργαζόμενους. Χρειάζεται συντονισμός γιατί μόνο ενωμένοι μπορούμε να ανατρέψουμε την κυριαρχία που επιβάλλει η Μέρκελ. Το Μπλόκο είναι προσηλωμένο με όλες στις δυνάμεις του σε αυτήν την κατεύθυνση, τόσο μέσα στους θεσμούς όσο και στα κινήματα. Η απεργία στις 14ης Νοέμβρη έδειξε ότι οι λαοί της νότιας Ευρώπης μπορούν.

left.gr